خاویار،طلای خوراکی
خاویار، به عنوان یکی از گران‌ترین و محبوب‌ترین خوراکی‌های جهان، از دریای خزر به عنوان بزرگ‌ترین منبع ماهیان خاویاری تأمین می‌شود. این محصول می‌تواند به‌صورت خام و تازه یا پاستوریزه شده عرضه شود، اما ارزش غذایی و اقتصادی آن پس از پاستوریزه کردن کاهش می‌یابد.
خاویار را می توان به عنوان یک ماده پرانرژی که حاوی پروتئین، اسیدهای آمینه، و چربی با ترکیبات مختلف است مطرح کرد. مصرف خاویار می‌تواند از بیماری‌های قلبی-عروقی و افسردگی جلوگیری کند، زیرا غلظت اسیدهای چرب امگا ۳ آن بسیار بالاست.
همچنین، خاویار غنی از ترکیبی به نام “Ctacosand” است که در بدن به اسیدهای چرب تبدیل می‌شود.
ماهیان خاویاری
در قلب اکوسیستم‌های آبی، گروهی از ماهیان باستانی با نام علمی استورژن قرار دارند که خاویار محبوب و گران‌بها را تولید می‌کنند. این موجودات که قدمت آن ها به دوران ژوراسیک بازمی‌گردد، به “فسیل‌های زنده” معروف هستند.
در ایران، این ماهیان با نام تاس‌ماهی شناخته می‌شوند و با دارا بودن ویژگی‌های منحصربه‌فرد، به عنوان یکی از ارزشمندترین گونه‌های موجود در آب‌های ساحلی شناخته می‌شوند.
انواع گونه های ماهیان خاویاری
خانواده تاس‌ماهیان یا ماهیان خاویاری به طور کلی در ۲۷ گونه مختلف شناخته می‌شوند، از جمله فیل‌ماهی، اوزون برون، تاس‌ماهی ایرانی و تاس‌ماهی روسی و…. این گونه‌ها نه تنها به لحاظ زیست‌شناسی بلکه از لحاظ تاریخی نیز نقش مهمی در طول سالیان پیشین ایفا کرده‌اند.
از تمامی ۲۷ گونه ماهیان خاویاری متاسفانه فقط 6 نوع از آن ها در دریای خزر وجود دارد، که خوشبختانه پنج نوع از شش نوعی که در دریای خزر وجود دارد از ممتازترین این گونه ها هستند.
در ادامه به معرفی پنج نوع ماهی ممتاز خاویاری ذکر شده می پردازیم.
5 گونه ممتاز خاویاری دریای خزر
1- بلوگا (فیل‌ماهی):
بلوگا یا فیل ماهی که به لاتین Beluga نام گذاری شده است، به عنوان بزرگ‌ترین و باارزش‌ترین ماهی خاویاری شناخته می‌شود. با توانایی رسیدن به وزنی حدود 1400 کیلوگرم و عمری بیش از یک قرن، بدون رقیب در صدر گونه های خاویاری قرار دارد. خاویار آن با دانه‌های درشت و باکیفیت، به عنوان گران‌قیمت‌ترین نوع خاویار جهان شناخته می‌شود.
2- تاس‌ماهی سیاه ایرانی (قره‌برون):
این نوع از ماهیان خاویاری که ظاهری متمایز تر از دیگر گونه ها دارند در نقاط دیگر جهان با عنوان Acipenser Persicus یا Persian sturgeon شناخته می‌شود، این گونه جایگاه دوم را در بین گونه‌های خاویاری ایران داراست.
جالب است بدانید که قره برون به معنای بینی سیاه است که این اسم اشاره به رنگ دانه های تیره تر این گونه در قسمت بینی نسبت به سایر گونه ها دارد.همچنین قره برون وزنی مابین ۶۰ تا ۱۳۰ کیلوگرم و از لحاظ طولی می تواند ابعادی مابین 1 تا 2 متر داشته باشد.
3- چالباش (ماهی خاویاری گلد یا روس):
چالباش یا تاس ماهی روس که به لاتین با نام Acipenser GueldenStaedtii یا Russian sturgeon شناخته می شود، با خاویاری طلایی رنگ، در شمال دریای خزر زندگی میکند و در رتبه سوم از نظر ارزش قرار دارد.
سن بلوغ و تخم دهی این گونه بین 12 تا 16 سالگی است و همانند تاس ماهی ایرانی یا همان قره برون از لحاظ طولی می تواند ابعادی مابین 1 تا 2 متر داشته باشد.
4- شیپ (تاس‌ماهی شکم برهنه):
شیپ یا تاس ماهی شکم برهنه که با نام لاتین Acipenser nudiventris در جهان شناخته می شود.نادرترین گونه در میان انواع ماهیان خاویاری است که فقط 4 درصد از خاویار تولیدی را به خود اختصاص می‌دهد.
متاسفانه این گونه از ماهیان خاویاری در خطر بحران انقراض قراردارد. از نظر اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت،در بحران انقراض بودن به این معنا است که جمعیت یک گونه کاهش یافته یا در طی سه نسل آینده به زیر ۸۰٪ جمعیت کنونی برسد.
5- کالوگا:
نام علمی کالوگا huso dauricus می باشد و همانطور که از نام علمی لاتینش پیداست از خانواده ی خاویاری هوسو است. شکارچی بزرگی که بیشتر در رودخانه آمور در چین یافت می‌شود و خاویار و گوشتی با ارزش دارد.
این گونه در ظاهر شباهت بسیاری به گونه تاس ماهی روس و ایرانی دارد اما در دیگر موارد به گونه بلوگا نزدیک تر است.
معرفی مختصر دیگر ماهیان خاویاری
علاوه بر گونه های معرفی شده می توان به ماهی خاویاری سیبری با پوستی بسیار با ارزش که در صنعت چرم سازی به چرم تبدیل می‌شود و ازون برون یا سوروگا که بیشتر خاویار تولیدی جهان را تامین میکند، اشاره کرد.
استرلیاد و آمور استروژن نیز دو نمونه دیگر از ماهیان خاویاری هستند که هر کدام ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند و در اکوسیستم‌های آبی خاصی زندگی می‌کنند.
خوراک ماهیان خاویاری
ماهیان خاویاری به عنوان نمایندگانی از تنوع زیستی و منابع غنی آب‌ها به عنوان یکی از مهمترین خوراک‌های ماهیان دیگر نیز شناخته می‌شود.
این تجربه غذایی منحصر به فرد، به ماهیان دیگر کمک میکند تا غذایی با کیفیت و متنوع تر بدست آورند. هلدینگ بهدانه شمال با حضور قوی در امر تولید خوراک آبزیان به خصوص خوراک ماهیان خاویاری نقش مهمی در صنعت خوراک آبزیان ایفا می کند.
شما می توانید با بازدید از صفحه تخصصی خوراک ماهیان خاویاری که یکی از بخش های زیرمجموعه خوراک آبزیان شرکت بهدانه شمال است به اطلاعاتی از قبیل مواد تشکیل دهنده،مکمل ها،میزان غذادهی روزانه و انواع خوراک ماهیان خاویاری در سایز و انواع مختلف بهره مند شوید
سخن پایانی در رابطه با ماهیان خاویاری
در نهایت، باید اشاره کرد که این ماهیان که به عنوان ساکنان رودها و دریاچه‌های مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری، دریای خزر، سواحل اوراسیا و آمریکای شمالی شناخته می‌شوندو از ارزش اقتصادی فراوان و از گران‌ترین و محبوب‌ترین محصولات غذایی جهان محسوب می‌شوند به دلیل بهره‌برداری بی‌رویه از این ماهیان و تخم خاویار آن‌ها در مواردی از گونه‌ها در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند.از این رو می توان خاطر نشان کرد که حفاظت و پرورش پایدار و مداوم آن‌ها ضروری به نظر می‌رسد و این امر در دستور کار قرار گرفته است.
